Doğunun İlk Tıbbi Aromatik Bitki Bahçesi

Kars merkeze bağlı Boğatepe Köyü Çevre ve Yaşam Derneği'nin (ÇEVDER) 2007 yılı Kasım ayında başlattığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Küçük Yatırımlar Fonu (KYF) ve Bakü-Tiflis-Ceyhan projesi (BTC) desteği ile sürdürülen "Boğatepe Köyü Bitkilerle Yaşam ve Sürdürebilirlik Projesi" başarıyla devam ediyor. Bu süre içinde Boğatepe köyünde yapılan umut verici çalışmalar çevre köylerde de etkisini göstermeye başladı.

2 bin 200 metre rakımdaki Boğatepe köyünde Doğu Anadolu'nun ilk tıbbi aromatik bitkilerinin bulunduğu 'Yaşam Bahçeleri'nin sayısı 1 yılda 36'ya ulaştı. Köy kadınları şu ana kadar 25 bitkinin özelliklerini ve yararlarını öğrendi. Kadınlar dedikoduları bir yana bırakıp eğitimlerde aldıkları bilgileri kapı sohbetlerinde konuşarak birbirine aktarıyor. Eğitim çalışmaları devam ederken Boğatepe köylüleri boş durmuyorlar. Bitkilerin kurutma ve paketlemelerinin yapılacağı ön işleme atölyesi çalışmaları da başladı. Artık Boğatepe çeşitli uzmanların uğrak yeri haline geldi. Onların rahat konaklamalarını ve çalışmalarını sağlayacak konukevi köylülerin elbirliği ile tamamlandı ve hizmete açıldı. Bütün eksikler bir bir gideriliyor. Eksikliklerin giderilmesi için köylüler tek yumruk olmuş durumda. Yaşlı-genç herkes üzerine düşeni yapıyor. Öğretmenler çocuklara bitki sevgisini aşılıyor, kadınlar ise dedikodu yerine bitkilerin faydalarını birbirine anlatıyorlar.

ÇEVDER Başkanı İlhan Koçulu, "Ekolojik bütünlük içinde insanı, doğayı ve yaşamı bir araya getirmeyi, bölgenin bitki çeşitliliğini gelecek kuşaklara aktarmayı hedefleyen projenin hazırlık çalışmaları başarıyla tamamlanmış bulunmaktadır. Yapılan eğitimlerde, çevre bilincinin oluşturulması, doğal kaynaklardan yararlanırken kaynakların sınırlılığı konusunda farkındalık oluşturulması, bireylerin gereksinimleri kadarını doğadan alarak yerel zenginlikleri tahrip etmemesi konularına özen gösterilmiştir" dedi.

Projeyle katılımın artırıldığını, dayanışmanın, işbirliğinin sağlandığını böylelikle de köy kadınlarına ek gelir sağlandığını ifade eden Koçulu, "Yerel kadınlardan oluşan, kadın inisiyatifini güçlendiren projede karar alıcılar bizzat köyde yaşayan kadınların kendileridir" ifadelerini kullandı.

BİTKİLERLE UĞRAŞTILAR DEDİKODULARI BIRAKTILAR
ÇEVDER Başkan Yardımcısı Zümran Ömür ise proje sürecini şöyle anlattı:
"Önce bitki yetiştirme eğitimleri aldık. Bilmediğimiz konularda öğrenmek çok güzeldi. Biz hayvancılıkla geçinen bir topluluktuk, bitkiler konusunda bilgimiz sınırlıydı. Yeni bir dünyayı keşfettik sanki. Burada yetişecek her bitki bizim gelecek için umudumuz demekti. Meğer ne denli zengin bir doğada yaşıyormuşuz da bizim bundan haberimiz yokmuş diye düşündüm. Her bitkiyi tanıdıkça ve yararlarını gördükçe hem bilgim arttı hem de kendime güvenim fazlalaştı. Bundan sonra en büyük hedefimiz doğaya zarar vermeden, onunla uyumlu bitki toplulukları oluşturmak ve emeğimizle yeşerttiğimiz bitkileri en iyi yöntemlerle kurutup satarak ek bir gelir elde etmek. Biz, erkeklerin karar aldığı bir toplulukta kendi kararlarımızı almaya ve uygulamaya çalışıyoruz. Köyün her mahallesinde bir grup kurduk, o gruplara birer önder seçtik. Kadınlar yaptıkları çalışmaları birbiri ile tartışıyor. Artık köyde dedikodu azaldı, bunun yerine bitkileri nasıl yetiştirebiliriz, tohumları nasıl çoğaltabiliriz ve yararlı kullanabiliriz gibi sohbet konuları var."

Zümran Ömür başlangıçta köylünün çalışmalara inanmada zorlandığına da dikkati çekerek, "Baştan kimse bize inanmadı, 'Dağ başında bitki mi yetişir' dedi. Biz ısrarcı olduk, çünkü en başta kendimiz buna inanmıştık. Bu bir inattı. Yaşamı değiştirme konusunda bir inattı. Şimdi ne oldu derseniz, tam 36 bahçede sebzeler ve tıbbi aromatik bitkiler yetiştirmekteyiz. Artık herkes emek verince olacakları gördü. Boğatepe köylüleri ektikçe, diktikçe çevrelerindeki otların her birinin bir adı ve kimliği olduğunu, yüzyıllarca çeşitli alanlarda kullanıldığını öğreniyor. Köy kadınları şu ana kadar 25 bitkinin özelliklerini ve yararlarını öğrenmiş. Eğitimlerde aldıkları bilgileri kapı sohbetlerinde konuşarak birbirine aktarıyor" şeklinde konuştu.

ÇEVDER üyelerinden Nigar Koçulu da çalışmalar esnasında alınan mesafeyi anlatarak, "Yüksek rakımlı bölgelerden yerli sebze tohumları alarak bölgemize en uygun bitki yelpazesinin oluşturulması yönünde adım attık. Yemek alışkanlığımız değişti, eskiden hep hayvansal gıdalar yerdik, şimdi yetiştirdiğimiz bitkiler soframızı süslüyor" dedi.

Boğatepe Köyü İlköğretim Okulu öğretmeni Ruhan Ömur, çocukların köyün değişiminde önemli bir halka olduğunu vurgulayarak çocuklarla yapılan çalışmaları şu şekilde dile getirdi:

"Öğrencilerimize okulda bilinç geliştirme eğitimleri verdik. Onlara ekolojik döngü, biyolojik çeşitliliğin önemi, kırsal çevrenin ve yöresel bitkilerin korunması konularını aktardık. Onları tartışmalara ve karar almaya kattık. Endemik bitkilerin çoğaltıldığı bahçemizi çocuklarımızın emeği ile kurduk. Bu bahçeye kendileri isim buldu ve adını 'Sevgi Bahçesi' koydular. Onlar gelecek demek, dönüşümün temeli demek."

ÇEVDER'in davetlisi olarak 8 gün önce Boğatepe köyüne gelen ve çalışmaları inceleyen Eğitim ve Koordinatörlük Uzmanı Filiz Aslan, şunları söyledi:

"Her şey heyecan verici. Ev ev gezdiğimde kadınların selamlaştıktan sonra ilk konuşmalarının yetiştirdikleri bitkiler üzerine olduğunu gördüm. Birbirlerine hangi sağlık sorununda neyi kullandıklarını anlatıyorlar. Pencere içlerinde yetiştirdikleri bitkileri gi "Önce bitki yetiştiözleri parlayarak gösteriyorlar. Kendi düşüncelerini ifade etme konusunda hayranlık uyandıracak bir yetkinliğe ulaşmışlar. Bu proje her şeyden önce onları güçlendirmiş, kararlı hale getirmiş. Birbirleri ile iş yapma becerisi ediniyorlar. Ancak süreç çok hızlı geliştiği için kimi eksiklikler de yok değil. Çalışmalara karşı yoğun ilgi ve özlem var. Dernek yönetim kurulundaki kadınlar günlük yaşamlarında çok yoğun bir çalışma içindeler. Köy yaşamının ağırlığını üzerlerinde taşıyorlar.

Çalışmalara destek verecek diğer kadınlara ulaşacak zamanı bulmakta zorlanıyorlar. İklim koşullarına ve yüksek rakıma da dikkat çekmek isterim. Bitki yetiştirmeyi zorlaştıran, günlük yaşamı daha çok emek verici hale getiren unsurlar bunlar. Buna karşın bir yandan doğayla baş etmeye çalışan diğer yandan doğayı koruyarak zenginleştirmeye gönül veren kadınlar bunlar. Boğatepe köyünün proje öyküsü böyle. Günlük yaşamın ağırlığında, uzun süren kışın karları altında, günde 18 saate varan yaşam çalışmalarının yanında 'biz de varız ve umut doluyuz' diyen kadınlar hepsi. Heyecan içinde keşfediyor ve değişiyorlar. İnsanlığa dair bilgilerini artırıyor. Çocuklarına sağlıklı, yaşam kalitesi yüksek güzel bir gelecek bırakmanın yollarını arıyorlar. İnsanı sevmenin, doğayı tanımadan geçtiğini öğrenmiş artık. Boğatepe kadınları, ekonomik getirisi yüksek ve nesli tükenmekte olan bitkileri çoğaltıp geliştirecekler. İlmek ilmek ördükleri dantelleri gibi bitkilerini de sevgiyle büyütüp çocuklarına bu sevgiyi aşılayacaklar. İnsanın zoru başarmasının güzel bir örneği olarak bölgede yaygınlaşacağını yeni bir gelir kaynağı oluşacağını şimdiden görmekteyiz. 2 bin 200 metre rakımda bile sebzelerin yetişeceğini, sağlıklı, kimyasallardan uzak besinleri kendi bahçelerinde temin etmenin gurur ve mutluluğunu yaşamaktadır."

Haber Kaynağı http://www.politikars.com

Kars Sanayisi Ticaret

Sanayi ve Ticaret

İl ekonomisinde tarım ve hayvancılık ana sektörler olduğundan, ilde kurulan sanayi tesislerinin de büyük bir çoğunluğu tarıma dayalı sanayi işletmelerinden oluşmaktadır.

•Devlet yardımları açısından kalkınmada öncelikli il statüsünde olması, ilin sanayi yatırımları açısından bir çekim merkezi olmasını sağlamaktadır. (Kars, 5084 sayılı yasa kapsamında bulunmaktadır. 5084 sayılı kanun, vergi ve sigorta primi teşvikleri uygulamak, enerji desteği sağlamak ve yatırımlara bedelsiz arsa ve arazi temin etmek suretiyle yatırımları ve istihdam imkânlarını artırmayı amaç edinmektedir).
•Özel sektör için, ilde ucuz ve kalifiye işgücü temininin mümkün olması, sanayi yatırımları açısından fırsat yaratmaktadır.
•Kars, enerji kaynakları potansiyeli bakımından; hidrolik, rüzgâr, jeotermal ve güneş enerjisi kaynaklarına sahiptir. İlin elektrik enerjisi açısından yeterli düzeyde olması ve önümüzdeki yıllarda doğal gaz kullanımına da geçilmesi, yapılacak yatırımların enerji gereksinimlerinin karşılanması bakımından avantaj sağlamaktadır.
•İlin içme ve kullanma suyu kaynaklarına yakın olması, ildeki yerleşim ve sanayiye su ihtiya¬cının karşılanması imkânı sunmaktadır.
•İlde bulunan Küçük Sanayi Siteleri (KSS) ve Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) yatırımları sanayileşmeye önemli katkı sağlamaktadır. Kars’ta merkez ilçede bir, Sarıkamış, Kağızman ve Selim ilçelerinde birer olmak üzere dört tane Küçük Sanayi Sitesi oluşumu mevcuttur.
•Merkez ilçe, hayli düz arazi yapısıyla sanayi yatırımları için çok elverişlidir.
•Çimento ve şeker fabrikaları Kars’a önemli ölçüde katma değer ve istihdam imkanları sunmaktadır.
•Komşu ülkelerin ticaretinin ve sanayisinin gelişmemiş olması önemli avantajlar sunmaktadır.
•Kars’ın coğrafi konum olarak Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi ülkelere olan yakınlığı bir avantaj teşkil etmektedir.
•İlin Gürcistana, Kafkas Cumhuriyetlerine, İran ve Ortadoğu ülkelerine kara yolu bağlantısının bulunması sanayi ve ticaretin gelişimi noktasında önemli bir fırsat sunmaktadır.
•Kars kara yolu, demir yolu ve hava yolu ulaşım imkanlarına sahip olması sebebiyle güçlü bir ulaşım ağına sahiptir.



Madencilik

Maden potansiyeli yapılacak yatırımlar açısından fırsat sunmaktadır.
Yer altı kaynakları açısından önemli bir potansiyel bulunmaktadır.
Taş işletmeciliği gelişmiş olup, önemli ölçüde doğal taş rezervi bulunmaktadır.
Altın, kireç taşı, manyezit, perlit ve linyit kömürü rezervleri bulunmaktadır.
Sarıkamış-Mescitli-Kızılkale-Şehit Emin Köyü Sahalarında orta tenörlü ve 2.091.346.000 ton jeolojik rezervli perlit ve Kağızman sahasında % 45 MgO tenörlü ve 465.000 ton mümkün rezervli manyezit bulunmaktadır.

Tarim ve Hayvancilik

Tarım ve Hayvancılık

Kars ekonomisi çok büyük oranda tarıma ve hayvancılığa dayalıdır. İl nüfusunun ağırlığı kırsal kesimde yaşamaktadır. Kars ilinin 9.442 km2 olan toplam yüzölçümünün 342.997 hektarı (%36,3) tarım alanı, 327.850 hektarı (%34,7) çayır ve mera, 30.300 hektarı (%3,3) orman alanı, 243.060 hektarı (%25,7) ise tarım dışı arazidir.


Tipik karasal iklim özellikleri nedeniyle Kars’ta her türlü yem bitkileri yetiştirilebilmektedir
Sulu tarım yapılabilmesi için yeterli yağış miktarına, yeraltı ve yer üstü kaynaklarına sahip olması, sulu tarıma geçiş imkânları sunmaktadır.
Geniş ovalara sahip olması bitkisel tarım ve hayvancılık yatırımları için önemli avantaj teşkil etmektedir.
Akarsu ve göl kaynakları çeşitliliği bulunmaktadır.
Kağızman ilçesinin iklimsel özellikleri yanı sıra meyve-sebze üretim potansiyeli açısından Kars ili için önemli bir avantajdır.
İl ekonomisinde “Kars Kaşarı”nın ve “Kars Balı”nın önemli bir yeri bulunmaktadır.
Alternatif tarım ürünleri ekiminde (yağlı tohumlar vb.) deneme üretimi sonuçlarının başarılı olması, yağlı tohumların üretimine yönelik yatırımların gerçekleştirilebilmesine fırsat yaratmaktadır.
Akarsu ve göller, su ürünleri üretimi için önemli ölçüde fırsat sunmaktadır.

Hayvancılık


•İldeki ovalar, yaylalar ve dağlar, tepesine kadar kalın toprak tabakası ile kaplıdır. Bu özelliğinden dolayı mera hayvancılığı için son derece elverişli bir bölgedir
•Doğal güzellikleri olan ve havası temiz yaylalara sahiptir ve bu yaylalar geniş otlakları bulundurması sebebiyle hayvancılığın gelişmesinde önemli rol oynamaktadır.
•Bitki örtüsü yapısının ağırlıklı olarak çayır ve meralardan meydana gelmesi hayvancılığın gelişmesi açısından son derece önemlidir.
•Önemli ölçüde büyükbaş ve küçükbaş hayvan potansiyeli bulunmaktadır.
•Mevcut hayvan potansiyeli içindeki kaz varlığı önemli bir potansiyeldir.
•Yakında faaliyete geçecek olan Kars Besi Organize Sanayi Bölgesi hayvancılık sektörünün gelişmesine olumlu katkılar sağlayacaktır.

Ekolojik (Organik) Bitkisel ve Hayvansal Ürünler Üretimi
•Topraklarının organik madde oranının yüksek olması ile taban suyunun yüksek ve kirlenmemiş olması bitkisel tarım çeşitliliği yatırımları açısından son derece önemlidir.
•Kimyasal maddeler ve pestisit kullanılmadığından organik tarım açısından Türkiye’deki en az kirlenmiş topraklara sahiptir.
•Özellikle Kağızman alt bölgesindeki genel konum, kirlenmemiş yapısı, iklim özellikleri, gübre ve ilaç kullanımının düşüklüğü, adaptasyon kabiliyeti yüksek yerel çeşitlerin varlığı, doğal olarak yetişen çayır ve meralardaki tıbbi ve baharatlı bitkilerin varlığı organik ürünler yönü ile önemli bir potansiyel kaynak oluşturmaktadır.
•Kars’ın taşıdığı özelliklerden dolayı Kars’ta bitkisel tarım dışında, organik hayvancılık sektöründe de süt ve et üretimine yönelik ekolojik üretimin gerçekleştirilmesi de mümkündür.
•Hayvansal atıklara dayalı organik gübre üretimi için elverişli bir potansiyele sahiptir.

Arıcılık
•Geleneksel boyutta üretilen “Kars Balı” ülke genelinde markalaşmıştır.
•Floranın zengin olması Arıcılık yatırımları açısından fırsat sunmaktadır.
•Floranın zengin ve bakir olması yanı sıra Kafkas tipi arı üretiminin ve buna bağlı olarak arıcılık faaliyetlerinin olması önemli bir avantajdır.

Kars Turizm

TURİZM

Kars, tarihi, kültürel güzellikleri ve doğasıyla önemli bir turizm merkezlerinden biri olmaya adaydır. Kars, kış turizmi, kültür ve inanç turizmi, termal turizm, eko turizm (yayla turizmi, kuş gözetleme, botanik turizmi vb.), su sporları (kano, rafting, su altı dalış, sörf, yelkencilik), dağ ve doğa turizmi, av turizmi, olta balıkçılığı gibi çok çeşitli turizm türlerinin geliştirilebileceği potansiyel alanlara sahiptir.






Kış turizmi:
•Kars, ülkemizin en fazla yağış alan ve soğuk iklimin hüküm sürdüğü illerinden birisidir ve bu iklim koşulları neticesinde hayli yüksek kar yağışı almakta ve –özellikle Sarıkamış ilçesi- coğrafi yapı itibariyle sahip olduğu doğal pistlerle kış turizmi açısından hayli elverişlidir
•Sarıkamış'ı diğer pistlerden ayıran en önemli özelliği bölgeye yağan kar cinsi ve kalitesidir.
•Kayak sporu için oldukça elverişli ve dünyada sadece Alpler de olan toz kristal kar, ülkemizde bir tek Sarıkamış'ta mevcuttur.
•Sarıkamış ilçesinde bulunan Kayak Merkezi, kış sporları ve kış turizmi bakımından ülkemizdeki I. Derecede Öncelikli beş merkezden biridir.
•Her türlü kış sporu organizasyonu ve kış turizmi için gerekli alt yapıya sahiptir: Sarıkamış Kayak Tesisleri; saatte 2400 kişi kapasiteli, bilgisayar donanımlı telesiyej sistemi ile dünyanın sayılı, Türkiye'nin ise en gelişmiş kayak tesisi olma özelliğini taşıyor
•Sarıkamış'ta bulunan kayak pistleri sarıçam ormanlarıyla çevrili olduğundan pistlerde çığ tehlikesi bulunmamaktadır.
•Sarıçam ormanları, muhteşem bir doğal güzellik sunmaktadır
•Yılın büyük bir bölümünün güneşli geçmesine rağmen kar, ilk yağdığı günkü tazeliğini yitirmeyip, kayak severlere güvenle kayma zevkini yaşatmaktadır.

Kültür turizmi
•Kars, eski bir kent olmasından dolayı tarihi ve kültürel hazineleri açısından oldukça zengin bir ildir.
•Tarihi Ani antik kenti, Kars’ta bulunmaktadır
•Kars’ta ilk yerleşimin Cilalı Taş Devrinde M.Ö. 9000–8000 tarihinde olduğu tahmin edilmektedir.
•Kars Ani Ören Yeri, Tabyalar, gibi çok önemli tarihi ve kültürel mirasa sahiptir.
•Çok sayıda uygarlığa sahne olmuş Kars ilinde dokuz tarihi ve bir doğal sit alanı bulunmaktadır. Ayrıca ilde 321 adet kültür ve tabiat varlığı bulunmaktadır.
•Anadolu’da Kafkasya’nın kültürel ve mimari özelliklerine sahip tek ildir.
•Çok kültürlülük sunan bir kenttir.




Doğa turizmi
•Doğal güzellikleri olan havası temiz, engin ve eşsiz manzaraları bulunan yaylalara sahiptir.
•Muhtelif yerlerde bulunan jeotermal kaynaklar ve sahip olduğu akarsu, göl vb doğal güzellikleriyle önemli bir turizm potansiyeli taşımaktadır.
•Kars’ın biyo-çeşitliliğin fazla olduğu Kafkasya Kuş Göç yolunda önemli bir merkez olması ve bunun bir sonucu olarak eko-turizm potansiyelinin fazla olması